About Love III. Love is everywhere. Just look around. So many people you see everyday. All of them with their own stories, their needs, desires and disappointments. Third in row talking about his experiences is Jersey.

"If my parents say something that touches me, I just try to be distant and empty"

On May 25th, Jersey turns eighteen. This will be the happiest day of her life. Then she can redeem herself from her parents. Parents who do not understand her. Parents who don't want to know about her boyfriend. Parents who don't really know their daughter any longer, because Jersey is pretending for years.

By Dominique Verschuren

Jersey: "No single night goes by without crying. My parents are so against me. I don't know what I can improve to make them happy. The only thing I really want, my friend, they try to take away from me. I have a lot of nightmares. I can't tell my parents, because they even more withdraw and I do not want that. I do not know what I can do. In the evening I think how I can change so they would accept him. But I find no solution, except... the only thing I really don't want, and that's leaving him. "

Because he wanted

"My boyfriend is nine years older. I met him two years ago know. I was fifteen years old and student employee at my father's work. He still had a girlfriend and they didn't go very well together. And between us getting better. I don't want to steal someone from someone else. But then came that opportunity and we took it. Two years later we're still together.

To his former girlfriend I don't have hard feeling. I was jealous when he spend evenings at home and was with her and not with me. Naturally my feelings said: let those two split up so he can be with me. But when they are together and they are happy together, who am I to break it? If my current boyfriend hadn't been there, I would have looked further.

I would do anything I can to make him happy, and put my own happiness aside. But I wouldn't let him lead. I used to do that, let myself fully guided by what my ex-boyfriend wanted. I have many regrets. I haven't done things because he didn't want to. My current boyfriend is very different, he is always there for me. We miss each other so much that we might go too fast and do stupid things. I am the one who stands on the brakes. I'm very afraid for my parents. My parents are not happy with the choice of my boyfriend. He works very hard, he tries to help everyone. I don't understand why my parents think so negative about my friend. Friends of my dad started to say: "They have been together for so long, it's serious. Isn't time to set them free? '"

"Inside I'm broken"

"I've always had a very good relationship with my parents, especially with my dad. Due to seeing my current boyfriend, I have the impression that my dad feels unnecessary. He is afraid of losing me. They are very similar, they often think the same. Lately they try, unconsciously I think, to be the completely opposite of each other. A kind of competition. My dad doesn't want to lose me, my friend doesn't want to lose me. I think my dad is jealous because I can be happy with someone else, with someone who is so much older and who resembles him so much.

The relationship with my boyfriend is very under pressure. We know that if we do something wrong now, it can go very badly. Often we're standing on an edge. In the beginning the response was: 'Your friend is ruining your life, you don't know what you're starting." Now I'm proving that he is better, and I think my parents can't accept that. Since I am with my friend, my school results are better than ever before. It has to be good now, then we can leave the problems behind and being together.

I am proving myself. It is a craving for recognition. This recognition for what I do, I miss. That they would say spontaneously that they saw it wrong and they see we do our best and make every attempt to do it right. They let me loose for all things which have nothing to do with my boyfriend. But if it has to do with him they keep me short. Every time they make a fuzz, I try to find a solution so that there's no longer a problem to make. Then they find always a reason why they don't like him. I don't know why. If I ask, I always get different answers. First it was the age, but I feel much older than I am. I can't imagine that I would be together with someone my own age. Those boys are just not on the same wavelength. Those older guys have experienced more, they know more.

I'm trying to act now as happy as possible, so my parents don't see it, but inside I'm really broken. I have often tried to tell them. But their only response was screaming at me. More and more I close myself for my parents. If my parents say something that touches me, I just try to be distant and empty. The last two years I have played someone else.

There were days that I wanted to grab my bag with clothes to leave, but I couldn't because I love my parents. That bag is still in my closet and I'll probably never use it. But knowing that the bag is in my closet, gives me a sense of peace.

Super Lucky in Love

"If I forget my problems I'm super happy in love. (Laughs)

I'm really tired. Tired of fighting. I'm exhausted. I always try to be strong so nobody sees it, the only person who knows how devastated I am is my friend. I maintain by thinking it's going to be okay. Sometimes I can't stand it anymore and then I have to say: "Stop!" Think about my own happiness. But I try as much as possible to please everyone and keep my own happiness aside. So far it works pretty good.

I've always said, if my parents continue to do as they do now, forbid everything, I'll leave on my eighteenth. I'll be left on May 25th of next year. That is not so long, the stress starts to increase. I've been through so much misery, pretending I was happy while I wasn't. I'm not afraid of that day, May 25th, I am already preparing for so long. About what I'm saying, how I'm going to say, where I'm going to say... How will my parents react, in what situation are we? Hopefully they will understand me if I'm going to explain. Really afraid of that date, no, my friend longs for so long. And me too, but I've always been afraid for change. I can conform very well, but I'm always afraid for change."

 

de Liefde III. De liefde is overal. Kijk maar om je heen. Zoveel mensen die je op een dag ziet. Allemaal met hun eigen verhalen, hun behoeften, verlangens en teleurstellingen. De derde in de reeks die over haar ervaringen vertelt is Jersey.

"Als mijn ouders iets zeggen dat mij raakt, dan probeer ik gewoon afstandelijk en leeg te zijn"

 

Op 25 mei wordt Jersey achttien. Dat wordt de gelukkigste dag van haar leven. Dan kan ze zichzelf verlossen van haar ouders. Ouders die zich niet kunnen inleven. Ouders die niets van haar vriend moeten weten. Ouders die al lang niet meer weten wie hun dochter werkelijk is, omdat Jersey zich al jaren anders voordoet dan ze is.

 

Door Dominique Verschuren

 

Jersey: "Er gaat geen nacht voorbij dat ik huil. Mijn ouders werken zo tegen. Ik snap niet wat ik beter kan doen om hen gelukkig te maken. Het enige dat ik echt graag wil, mijn vriend, proberen ze mij af te nemen. Ik heb enorm veel nachtmerries. Ik kan dat niet tegen mijn ouders zeggen, omdat ze zich dan nog meer van mij wegtrekken en dat wil ik niet. Ik weet niet wat ik nog kan doen. 's Avonds denk ik er dan over na wat ik zou kunnen veranderen waardoor zij hem zouden kunnen aanvaarden. Maar ik vind niets, buiten... het enige dat ik echt niet wil, en dat is weggaan bij hem."

 

Dingen laten, omdat hij dat wilde

 

"Mijn vriend is negen jaar ouder. Ik leerde hem twee jaar geleden kennen. Ik was vijftien jaar en jobstudent op het werk van mijn vader. Hij had toen nog een vriendin en dat ging niet meer zo goed. En tussen ons steeds beter. Ik wil niet iemand afpakken van iemand anders. Maar toen kwam toch die kans en die kans hebben we gegrepen. Twee jaar later zijn we nog altijd samen.

Ten opzichte van zijn toenmalige vriendin had ik geen haatgevoelens. Ik was wel jaloers, als hij dan 's avonds thuis kwam en hij zat bij haar en niet bij mij. Natuurlijk zei mijn gevoel: laat die twee uit elkaar gaan, zodat hij met mij kan zijn. Maar als zij samen zijn en ze zijn samen gelukkig, wie ben ik dan om dat breken? Ik ga dan ook wel iemand anders vinden van wie ik kan zeggen: dat is 'm. Als mijn huidige vriend er niet was geweest, dan had ik verder gekeken.

Ik zou alles doen wat ik kan om hem gelukkig te maken en mijn eigen geluk daarvoor een deel aan de kant te zetten. Maar ik zou mij niet laten leiden. Ik heb dat vroeger gedaan, mijn volledig laten leiden door wat mijn ex-vriend wilde. Ik heb daar enorm veel spijt van. Ik heb dingen gelaten, omdat hij dat wilde. Mijn huidige vriend is heel anders, die staat altijd voor mij klaar. We missen elkaar zo dat we misschien te snel gaan en domme dingen doen. Ik ben dan degene die op de rem gaat staan. Ik ben enorm bang voor mijn ouders. Mijn ouders zijn helemaal niet blij met de keuze van mijn vriendje. Hij werkt superhard, hij probeert iedereen te helpen. Hij probeert zijn eigen geluk aan de kant te zetten. Ik snap niet dat mijn ouders zo negatief denken over mijn vriend. Vrienden van mijn papa beginnen het ook te zeggen: 'Ze zijn al zo lang samen, het is serieus. Word het niet eens tijd om los te laten?'"

 

"Van binnen ga ik kapot"

 

"Ik heb altijd een super goede band gehad met mijn ouders, in het bijzonder met mij papa. Door met mijn vriend te gaan heb ik de indruk dat mijn papa zich overbodig voelt. Hij is bang dat hij mij gaat kwijtraken. Ze lijken ook veel op elkaar, ze denken vaak hetzelfde. Laatste tijd proberen ze juist, onbewust denk ik, volledig tegenovergesteld te zijn van elkaar. Soort concurrentie. Mijn papa wil mij niet kwijt, mijn liefje wil me niet kwijt. Ik denk dat mijn papa jaloers is op dat ik zo gelukkig kan zijn bij iemand die zoveel ouder is en zoveel op hem lijkt.

De relatie met mijn vriend staat erg onder druk. We weten dat als we nu iets verkeerds doen, het heel slecht kan uitvallen. We staan vaak op een rand. Hoe langer het duurt hoe moeilijker het is om het zelfvertrouwen te krijgen om te zeggen: 'Het is serieus, laat mij mijn eigen leven leiden, laat me doen wat ik wil.' In het begin was de reactie: 'Jouw vriend verpest jouw leven, je weet niet waar je aan begint.' Nu ben ik aan het bewijzen dat hij het nog beter maakt, en ik denk dat mijn ouders daar ook niet tegen kunnen. Sinds ik met mijn vriend ben, zijn mijn studiepunten fel omhoog gegaan. Het moet nu allemaal goed zijn, want dan zijn we ervan af en dan kunnen we samen zijn.

Ik ben me aan het bewijzen. Het is een hunkering naar erkenning. Die erkenning voor wat ik doe, mis ik. Dat ze uit zichzelf zouden zeggen: wij waren verkeerd en we zien wel dat je je best doet en dat je er alles aan probeert te doen om het goed te krijgen. We gaan je meer loslaten. Ze laten me los voor alle zaken die niets te maken hebben met mijn vriend. Maar als het te maken heeft met mijn vriend houden ze mij kort. Iedere keer als ze ergens een probleem van maken, dan probeer ik daarvoor een oplossing te vinden zodat ze er geen probleem meer van hoeven te maken. Dan vinden ze altijd wel iets nieuws dat hen niet aanstaat aan hem. Ik weet niet waar het hem in zit. Als ik het vraag, krijg ik altijd verschillende antwoorden. Eerst was het de leeftijd, maar ik voel me veel ouder dan ik ben. Ik kan me niet voorstellen dat ik samen zou zijn met iemand van mijn eigen leeftijd. Die jongens zitten gewoon niet op dezelfde golflengte. Die oudere jongens hebben al iets meer meegemaakt, die weten iets meer.

Ik probeer nu zo gelukkig mogelijk te doen, zodat mijn ouders het niet zien, maar van binnen ga ik echt kapot. Ik heb al vaak geprobeerd om dat te vertellen aan hen. Maar hun enige reactie is roepen naar mij. Meer en meer sluit ik mij af voor mijn ouders. Als mijn ouders iets zeggen dat mij raakt, dan probeer ik gewoon afstandelijk en leeg te zijn. De laatste twee jaar speel ik iemand anders.

Er zijn dagen geweest dat ik mijn zak wilde pakken met kleren om te vertrekken, maar dat lukte me niet, omdat ik ook van mijn ouders hou. Die zak ligt nog altijd in mijn kast en waarschijnlijk ga ik die nooit gebruiken. Maar wetende dat die zak in mijn kast ligt, geeft mij wel een gevoel van rust.

 

Supergelukkig in de liefde

 

"Als ik al mijn problemen wegdenk dan ben ik supergelukkig in de liefde. (lacht) 
 

Ik ben ontzettend moe. Moe van het strijden. Ik ben kapot. Ik probeer mij altijd sterk te houden zodat niemand het ziet, de enige persoon die weet hoe kapot ik ben is mijn vriend. Ik hou het vol door te denken dat het goed komt. Hopen dat het snel voorbij is. Soms kan ik het inderdaad niet meer aan en dan moet ik zeggen: 'Nu moet het stoppen!' Denken aan mijn eigen geluk. Maar ik probeer het voor iedereen zo goed mogelijk te houden en mijn eigen geluk aan de kant te zetten. Tot nu toe werkt dat redelijk goed.

Ik heb altijd gezegd: als mij ouders blijven doen zoals ze nu doen, volledig verbieden, dan vertrek ik op mijn achttiende. Dan ben ik volledig weg, op 25 mei van het komende jaar. Dat is niet meer zo lang, de stress begint wel toe te nemen. Ik heb al zoveel miserie meegemaakt, gedaan alsof ik gelukkig was, terwijl ik het niet was. Ik ben niet bang voor die dag, 25 mei, ik ben me er al zolang op aan het voorbereiden. Over wat ik ga zeggen, wanneer ik het ga zeggen, hoe ik het ga zeggen, waar ik het ga zeggen... Hoe gaan mijn ouders reageren, in welke situatie zitten we? Hopelijk begrijpen ze mij als ik het ga uitleggen. Echt bang voor die datum, nee, mijn vriend verlangt er al zo lang naar. En ik ook, maar ik ben altijd zo bang geweest voor de verandering. Ik kan me heel goed aanpassen, maar ik ben altijd bang voor de verandering."

 

About Love II. Love is everywhere. Just look around. So many people you see everyday. All of them with their own stories, their needs, desires and disappointments. Second in row talking about his experiences is Frank.

 

How can you possibly be disappointed in love?

 

 

"I haven't had much luck in love." Frank (27) doesn't know the great love. His experiences are everything but rosy. It happens to him, like that profiteer who cost him a fortune. Or he made his decision: "I thought: nevermind the intimacy and I made an appointment with him. A couple of days after I turned 18. He picked me up from school and we had sex. Then I knew what it was."

 

By Dominique Verschuren

 

Frank: "Some people say: 'I'm disappointed in love.' How can you possibly be disappointed in love?! Love is something that is. You can be disappointed in people, but not in love. Someone can cherish love for you, but maybe you're not open for it, because you don't see it or you're not ready. Love is an abstract idea, but in my world love is something very pure and completely disinterested. If someone says 'I'm disappointed in love' then I guess he uses a wrong expression. You're disappointed in a person or in a situation, but not in love."

 

Mother

 

"I don't think that many people want to die. People like to live. Considering how far we go to help people to survive, it becomes clear how much value we attach to life. People who doesn't like to life are fools in my opinion. They don't see the value of life. That value is to love, to discover the world. Knowing you will never find the truth. Living life is worthwhile. Our culture is permeated by a fear of death. It would be much worse when you're old and you come to the conclusion that your life have deteriorated to such trifles. I'm afraid of that. If your parents die you hope that you know your parents through and through, that everything is spoken out. I think a lot of things between me and my parents have not been spoken out. Often the people with whom you have a difficult relationship know most of you. They are similar or struggling with the same problems.

In terms of character I look like my mother: nervous, stubborn and with a fighting spirit. My mother is concerned and affective. My mother also felt guilty because she was ill. Cancer. I was ten years old. She became very much aware that her children had to be quick independently or that they had to realize that they soon would be motherless. She often felt that she was absent in our education. I've never experienced. She was always there."

 

A desire, but no regrets

 

"I was bullied a lot at school. Children always look at appearance. Once I wanted to give a birthday party but no one showed up. I was so pissed. At the secondary I hated everybody. I was very cynical and bitter. I began to resist anyone. If everyone had view a I choose automatically opinion b. Even if I was not agree with view b. Such a teenager I was. Maybe I hated myself. I was definitely not relax. I had a relationship with L., the only girl with whom I ever had a relationship. I thought I was in love, but it was not love. It was more the desire to know what it was like to have a girlfriend.

When I was with L. I always had to watch a boy, S. He kept me very busy. At some point you realize that this is not the way that straight guys interested in other guys. S. lived in another part of town. I cycled from a distance and take a detour, so I could watch him a little longer. On the internet I watched porn at that time. Initially straight porn. But I caught myself that I had a lot more attention to the man in the piece and so I went silently to gay porn. At a certain point I could not hold it and I wanted to tell S. that I loved him. Then I gave him a love letter. I've waited a while, but no response. I called him. I asked: 'Did you get my letter?' 'Yeah, but I'm not interested.' Then I went for a walk in the backyard, I scaled the summerhouse and cried. That was that. The blues, the heartbreak of a child.

You have puppy love, which gets over and a few years later you don't remember the person you were in love with. But there are also people like S. You remember them, because you have been in love with them pretty long. Longing for the naivety and innocence you had then and you have lost. It is a desire, but they are no regrets. Everyone has to lose naivety, it is the way things go. So I don't feel regret looking back to that naive period. It doesn't hurt anymore. You look back on it more mildly. But a desire remained. "

 

Suspicious in a healthy way

 

"Four years ago a profiteer walked into my life. It lasted for three months, but it had enormous consequences. I didn't see him as a criminal first. He was affectionate, he showed a lot of attention to me. Typical behaviour of those profiteers. They show a lot of attention, that is an investment for them to take advantage of you later. He saw easily how empathic I was. Then he started his pathetic act and started asking for money. And I just gave it to him.

But I was cramped. Would I help him? I was so stubborn, because my parents had already asked: "Does he take advantage?" I refused to believe that he was a profiteer, I wanted to do everything to succeed. I was frustrated because my cousins all had relationships that lasted longer. Every Christmas I was asked: "When are you coming with a friend?" I was sick of hearing that. I also saw that some things didn't fit in that story, but I banned them. I wanted my parents to be wrong, while they clearly felt that it was not right. I necessarily wanted to succeed. If I had to give money for this, then I did it.

When I confessed how much money I had given to that man, then my parents confronted me. 'Someone who loves you, don't ask for money,' they said. I felt very guilty. Because that was the money my parents had put aside for me for years. The money that I just wasted on someone. It was more than a half year salary.

Things like this leave of course something behind. It makes you suspicious in a healthy way. You wait a bit longer. Will his actions match with his words? Then you can better assess whether a person is trustworthy or not. Even in the first weeks and months when you are in love you can be healthy suspicious."

 

Incredible alienated

 

"I haven't had much luck in love. In the sense that there is a lot of love experiences that others have known and where I can't talk about. For instance a childhood sweetheart, exploring together the first innocent adolescent sexual experiences. For me it went pretty rough. At one point I wanted to know. I thought: nevermind intimacy, I wanted to know how it was to have sex and I just met someone. A. couple of days after I turned 18. He picked me up at school and then we had sex and then I knew what it was. At that moment it was quite nice. But once you're satisfied and you go away, an incredibly alienation from yourself and from the other person overwhelms you.

"The great love I do not have known in my life. I want to believe in it. I think love never came across because long time I was not ready for it. Because I was not finished with myself. Now I'm best friends with myself and I am ready for it, but other practical problems rise. Often they deal with trust. Performance anxiety.

The great love is someone with whom you feel really connected. Even when that person disappears out of your life the feeling of connection remains. I think a great love has to do a lot with the ability to be intimate. The person with whom you can be more intimate than with the rest of the people running around, that is great love to my. That intimacy is also mentally. That's all you normally do not reveal to anyone. If you can reveal that to that one person, then it's a great sign of intimacy to me."

 

De kracht van jongerencompetenties

 

Onderzoeken liegen er niet om: als jongeren een probleem hebben lopen ze amper naar een docent. Liever doen ze een beroep op hun leeftijdgenoten. Scholen hebben daardoor niet altijd even goed zicht op wat er omgaat bij hun leerlingen. Peer education is de oplossing. Jongeren dragen praktische verantwoordelijkheid. De ontwikkeling van hun sociale vaardigheden geeft hen later een voorsprong op de arbeidsmarkt. Maar ook voor de school valt er veel te winnen: meer sociale cohesie en een kortere lijn naar hulpbehoeftige studenten. Peercoaches kunnen een sleutelrol spelen in de relatie tussen de school en haar leerlingen. Welke school is de volgende die investeert in deze vorm van hulpverlening?

 

Door Dominique Verschuren

 

Vanaf juni 2012 wekken studenten van het Stedelijk Instituut voor Handel en Ambachten (SIHA) in Antwerpen elkaar. "We hebben overwegend Afrikaanse studenten," legt Steve Daponte uit. Hij is leerlingenbegeleider op de SIHA. "Zij begrijpen niet waarom het zo'n probleem is om vijf minuutjes later te komen." Om de leerlingen op tijd op school te laten komen, experimenteert SIHA met een methode waarbij studenten elkaar stimuleren. Daponte: "Vaak liggen sociale, emotionele of zelfs economische problemen aan de basis. Om de drempel zo laag mogelijk te houden, schakelen we de jongeren zelf in. Een gelijke heeft meer kans om uit te groeien tot een vertrouwenspersoon." 

Dit experiment op SIHA is slechts een van de talloze voorbeelden van peerprojecten die op Vlaamse scholen worden georganiseerd. Steeds meer leerkrachten ontdekken de kracht van de gelijkwaardigheid tussen 'peers'. Zowel voor de jongeren als voor de school. Welke voordelen heeft deze vorm van ondersteuning voor scholen?

 

Tussen gelijken

 

Peer education kent inmiddels een geschiedenis van ruim vijftig jaar. In de loop van de decennia werd de definitie vlijtig bijgeschaafd. Omdat er zo veel verschillende varianten bestaan, is een eenduidige afbakening niet gemakkelijk te geven. In Petto deed eind jaren negentig een waardevolle poging:

 

Peer education is een methodiek die voortbouwt op de positieve kracht van de peer group en die door middel van gepaste training of ondersteuning het natuurlijk proces van uitwisselen van waarden, houdingen en informatie tussen peers - in samenwerking met jongeren - wil versterken waardoor jongeren actieve deelnemers worden, eerder dan passieve ontvangers van een boodschap.

 

Ofwel: een samenwerking of support tussen gelijken (peers) met de daaraan gekoppelde, essentiële gelijkwaardigheid. De peergroup is dit geval: jongeren.

Peer education kent vele alternatieve modellen. Een belangrijk onderscheid is die tussen de formele en informele hulpverlening. Er bestaat een geïnstitutionaliseerde manier van peer education. Na een opleiding van een trainer krijgen jongeren officieel de functie van peercoach. Aan de andere kant van het spectrum vinden we een meer vrijblijvende vorm van peer education. Jongeren werken samen met andere jongeren in een meer informele setting, het is minder opgelegd. Hulpverleners gebruiken vaak de term peer support.

Dit is nog maar de theorie. Verlaat je de boeken en duik je in de praktijk dan vind je talloze varianten. De lijst lijkt eindeloos: monitor, peter of meter, peercoach, mentor, Jeugdadviseur, tutor... Welke nuances er ook zijn te ontdekken, in essentie gaat het altijd om hetzelfde: jongeren ondersteunen andere jongeren.

 

Jeugdadviseurs

 

Een bijzondere vorm van peer education is het project Jeugdadviseurs.

Op zoek naar een meer 'outreach' werkende manier van jongerenondersteuning kwam het JAC rond 1991 met een nieuw uitgangpunt: Geef de jongeren zelf een actievere rol. Op papier stond er: "Opleiden van jongeren als schakelfiguren tussen leeftijdsgenoten en de professionele hulpverlening," en: "Bekend maken van het JAC en verlagen van de drempel door jongeren zelf in te schakelen."

 

Met andere woorden: om jongeren gemakkelijker naar de hulpdiensten te lokken zouden leeftijdsgenoten een kruiwagen kunnen zijn. Jongeren raken immers sneller aangespoord door andere jongeren dan door volwassenen. Mensen uit een andere generatie hadden misschien gelijkaardige ervaringen, maar die vonden plaats in het verleden. Daardoor kunnen tijdloze problemen, zoals liefdesverdriet, sollicitaties, of ongewenste zwangerschap, andere interpretaties krijgen, om nog maar te zwijgen van de morele afweging die verschillende generaties kunnen maken. En wat te denken van het gewijzigde wereldbeeld onder invloed van nieuwe technologieën en communicatiemogelijkheden. Dat kan een extra drempel veroorzaken. Actieve inbreng van jongeren verlaagt die drempel.
 

Die jongeren vormden niet alleen een veredelde etalage voor de JAC's, maar deze zogenaamde Jeugdadviseurs profileerden zich gaandeweg meer en meer als een eerste aanspreekpunt voor problemen onder jongeren. Toch zijn Jeugdadviseurs geen mini-hulpverleners. Wat zijn ze dan wel?
 

Cruciaal bij de rol van Jeugdadviseur is het vrijblijvende karakter. Jeugdadviseurs beslissen zelf of ze met een bepaalde situatie binnen hun vriendenkring iets doen, en hoe ze dat doen. De hulp die Jeugdadviseurs geven moet je zoeken in kleine stappen die van grote betekenis kunnen zijn: een schouderklopje of een knuffel, aandacht of een gesprekje, humor om de pijn te verzachten... Als bijvoorbeeld een bepaalde situatie de draagkracht overstijgt dan heeft een Jeugdadviseur altijd de mogelijkheid om zijn of haar grenzen aan te geven. Je kunt moeilijk iemand anders helpen als je jezelf niet honderd procent prettig voelt bij een situatie of een vraag. Onmiddellijk doorverwijzen luidt het devies in zo'n geval.
 

Vrijblijvend betekent overigens niet: onverschillig. Integendeel. Jeugdadviseurs stellen zich persoonlijk betrokken op. Zij geven zelf een invulling aan de hulp die ze willen bieden. Doordat ze juist heel bewust de afweging maken of ze iemand al dan niet kunnen opvangen, bewijst dat ze heel geconcentreerd zijn op die ander.
 

De Jeugdadviseur heeft geen voorbeeldfunctie. Vaak zijn het jongeren van zestien, zeventien... jaar. Laat ze vooral zestien, zeventien... zijn. Ook met hun tekortkomingen. Toch zit de kracht van de Jeugdadviseur wel in het feit dat hij of zij anderen feedback kan geven. Ook, of liever, juist door hun persoonlijke ervaringen. Nog meer dan volwassenen zijn jongeren op zoek naar erkenning. Bij gebrek aan een afgeronde studie of carrière zoeken ze die vaak in sport of nemen een voorbeeld aan vrienden. Jeugdadviseurs kunnen daarin een rol spelen door te luisteren naar leeftijdsgenoten en door gedragingen of andere uitingen bespreekbaar te maken. Jeugdadviseurs kunnen hun capaciteiten integreren in hun gedragingen, wetende dat jongeren zich snel spiegelen aan leeftijdgenoten.

 

Peercoach

 

Jeugdadviseur is één voorbeeld van peer support. Op scholen vind je verschillende soortgelijke peerprojecten. De meesten daarvan spelen in op de behoeften op en rond de school. De functie die de jongeren bekleden kent vaak een formeler karakter. De jongeren profileren zich naar andere leerlingen, leerkrachten en directie door bijvoorbeeld zichzelf voor te stellen aan het lerarenteam. Ook maken ze een brochure, zijn ze beschikbaar tijdens spreekuren in een daarvoor ingericht lokaal. En er is een postbus.
 

Deze peercoaches richten zich voornamelijk op schoolgebonden thema's. Ze zoeken zelf naar oplossingen voor de probleemvragen die hen gesteld worden. Ondersteuning vinden ze bij het PMS  en de leerlingenbegeleider.
 

Hoewel de Jeugdadviseurs ook een opleiding krijgen, hebben zij meer bewegingsruimte. Zij zijn meer dan alleen een vraagbaak bij problemen. Jeugdadviseurs vind je ook buiten de schoolcontext. Die vrijetijdsbesteding gebeurt vaak in groep. Zonder zich verplicht te voelen om hun rol uit te oefenen kunnen Jeugdadviseurs, als ze zich geroepen voelen, ook in een groep support bieden. Immers, Jeugdadviseur word je niet; diep in hun hart waren ze dat al en zijn ze dat altijd en overal. Het is aan de Jeugdadviseur in kwestie om te bepalen waar en wanneer hij of zij dat engagement oppakt.
 

Ondanks de verschillen laten de varianten duidelijk enkele basisovereenkomsten van peer education zien. De jongeren zijn 'hulpverleners in de nulde lijn' . Beide projecten bieden een opleiding aan zodat de jongeren zichzelf en hun capaciteiten ontdekken en beter kunnen anticiperen op wat hen kan overkomen. Ook is er voldoende opvolging voorzien: feedbackmomenten en opvang bij een ingrijpende ervaring. En niet te onderschatten: erkenning van de competentie van de jongeren. Pas als je je meer bewust bent van je eigen talenten en tekortkomingen functioneer je beter als je anderen probeert te ondersteunen.

 

Baat bij een certificaat

 

Die bewustwording en bevestiging van de eigen competenties van jongeren speelt een aanzienlijke rol bij peercoaching. Dit is een van de troeven die peerprojecten zo interessant maakt voor scholen. Iedere school streeft er immers naar de meest complete en competente leerlingen af te leveren: weerbaar en bekwaam genoeg om mee te draaien in de 'grotemensenmaatschappij'. Dan spreken we niet alleen over cognitieve competenties. Sociale vaardigheden en een emotioneel evenwicht wegen steeds zwaarder door om een volwaardige bouwsteen te vormen in de samenleving.
 

Zo'n peerproject versterkt die emotionele en sociale capaciteiten. Jongeren worden bewust van hun competenties. Vaak hebben tieners niet door wat ze allemaal kunnen. Omdat ze bijvoorbeeld nooit de gelegenheid hebben gekregen om hun talenten te manifesteren. Of ze hebben die wel gemanifesteerd, maar ze beseffen niet wat het betekent wat ze doen. Hun talenten zijn zo vanzelfsprekend dat ze erover heen kijken. Of uit onwetendheid weten ze niet hoe ze hun vaardigheden kunnen inzetten voor anderen.
 

Hoe kun je dat bewustzijn bevorderen? Werken met certificaten helpt. Certificaat Jeugdwegwijzer is zo'n initiatief. Jongeren die het Traject Jeugdwegwijzer succesvol afleggen worden beloond met een certificaat. Dat is het bewijs dat ze acht competenties hebben verworven. De certificering is in het leven geroepen nadat begeleidende leerkrachten, jeugd- en welzijnswerkers veel talent uit hun klassen verloren zagen gaan. Hoewel de jongeren geen diploma haalden, ondervonden hun begeleiders wel hoeveel talent er in hun peercoaches en verantwoordelijke monitoren schuilde. Moet je die potentie verloren laten gaan voor de arbeidsmarkt? Moet je vacatures open laten staan omdat zeer capabele mensen zogezegd niet over de juiste papieren beschikken?
 

Dit certificaat is een bewijs dat jongeren die weliswaar niet volledig rimpelloos het secundair onderwijs hebben doorgezwommen toch over de nodige vaardigheden beschikken om te concurreren op de arbeidsmarkt. Leerkrachten, jeugd- en welzijnwerkers ijverden gezamenlijk voor de acceptatie van dit overkoepelende certificaat. Door deze brede steun krijgt het attest extra gewicht en de werkzoekende een grotere kans op het sollicitatiegesprek. De bezitter van het Certificaat Jeugdwegwijzer kan aanspraak maken op een waaier aan vaardigheden. Ze zijn peercoach geweest, ze hebben bewezen verantwoordelijkheid te dragen voor leeftijdgenoten, hen te ondersteunen, ze beschikken over communicatieve vaardigheden en een empathische gave. Zo worden ze getest door te bemiddelen bij een conflict, ze krijgen training in gesprekstechnieken, ze oefenen in feedback geven. De volgende stap is je eigen competenties te benoemen en daarover te communiceren. Met het certificaat in de hand kunnen deze jongeren terecht zeggen: Ik kan bemiddelen bij problemen, ik kan goed samenwerken met anderen, ik weet mij gepast uit te drukken in verschillende situaties... Zo'n attest geeft gewoon een boost aan een cv.
 

En dan te bedenken dat het juist deze jongeren zijn, zonder algemeen diploma, die tussen het wal en het schip dreigen te vallen. Jongeren die juist volop potentie hebben. Dat zou anders een dubbel verlies betekenen.

 

Kloof tussen leraar en leerling

 

Jongeren krijgen een extra bevestiging met zo'n certificaat in de hand. Het maakt ze sterker. Maar ook voor de school zijn er meer voordelen aan verbonden dan alleen de bevestiging dat een school aan zijn reputatie heeft voldaan door weer een aantal bekwame studenten af te leveren. Scholen winnen er zoveel meer bij. Een peerproject op school geeft een ondersteuning aan de hele zorgstructuur. Zo'n initiatief leidt tot een drempelverlaging. En dat is nodig, zo blijkt uit diverse onderzoeken.
 

In Petto publiceerde in 2011 het onderzoek Connected. Hieruit bleek dat de meerderheid van de bijna 1300 respondenten zich tot vrienden richt als er problemen zijn. Leerkrachten, begeleiders en coaches scoren extreem laag, slechts één procent. Logisch? Misschien wel, maar dat neemt niet weg dat het voor onderwijzend personeel lastig kan zijn om problemen bij scholieren op te sporen.  Dit lage percentage jongeren dat zijn of haar verhaal komt doen bij een leraar staat niet op zichzelf. Als zogenaamde ’steunfiguren’ scoren leerkrachten erg laag, minder dan 10%, aldus JOP (Jeugdonderzoeksplatform). Alleen professionele hulpverleners scoren nog slechter.  Ook de Vlaamse Scholierenkoepel (VSK) deed in 2011 onderzoek naar de relatie tussen leerkrachten en leerlingen. Eén van de resultaten uit hun bevraging luidt: “1 op 4 heeft geen of weinig vertrouwen in de leraar en hetzelfde aantal zegt dat ze niet bij leerkrachten terecht kan met problemen. Die cijfers liggen hoog. Het is belangrijk dat er voldoende vertrouwen is binnen de schoolmuren zodat leerlingen ook op school met grote en kleine problemen terecht kunnen.”
 

Je kunt er niet naast kijken. Leerlingen delen nu eenmaal niet snel hun problemen met onderwijzend personeel. Jongeren hebben ook weinig zicht, kennis over jeugdhulpverlening en als ze die hebben, dan is de drempel om er een beroep op te doen vaak te hoog. Toch kunnen docenten een belangrijke steunpilaar vormen als een tiener een probleem heeft. Peercoaches kunnen hierbij een helpende hand bieden.

 

Voorwaarden voor succes op school

 

Peercoaches kunnen dienen als een soort opstap naar professionele hulpverleners, zoals CLB. Doordat jongeren sneller hun problemen delen met andere jongeren is het voor de peercoaches gemakkelijker om als het nodig is een professionele hulpverlener in te schakelen. De scholen detecteren daardoor eerder de behoeften van hun leerlingen. Dit is niet alleen voor de scholier in kwestie prettig. Het gevoel dat je wordt opgevangen door mensen die je serieus nemen maakt ook een verschil in de schoolgangen. De sfeer verbetert. Bij conflicten zal er makkelijker bemiddeld kunnen worden. De jongeren kunnen dat zelf, peercoaches staan in voor hun verantwoordelijkheid en dat van anderen. Het komt de groepsbinding ten goede. Sommige scholen organiseren introductiedagen voor hun eerstejaars. Een peerproject kan vertrekken vanuit zulke introductiedagen om vervolgens uit te groeien tot een langdurig engagement. Zo'n traject ontwikkelt zich geleidelijk met de participanten mee.
 

Een peerproject kan enorm veel voordelen opleveren voor school en haar studenten. Maar zo'n initiatief kan alleen slagen bij goede inbedding in het schoolbeleid. Bedenk als school eerst wat je wilt bereiken en hoe je dat gaat aanpakken. Organisaties die zich professioneel bezighouden met peerprojecten zijn altijd bereid om ondersteuning te bieden aan de implementatie van zo'n project. Ondanks het enthousiasme heeft het weinig zin dat twee supergemotiveerde leerkrachten al hun energie investeren in zo'n project, terwijl de rest van het personeel er niet actief in meegaat. Ze staan er misschien positief tegenover, maar de volle bereidheid om hun steentje eraan bij te dragen blijft uit. Dan is het op poten zetten van zo'n peerproject vergeefse moeite en zonde van de inspanning. Vruchtbaar resultaat bereik je als je zo'n project verankert in het zorgbeleid van de school. Op die manier worden alle personeelsleden tot aan de administratie toe aangemoedigd om deel te nemen aan de praktische invulling van zo'n peerproject. Deze houding maakt de kans van slagen alleen maar groter. 

de Liefde II. De liefde is overal. Kijk maar om je heen. Zoveel mensen die je op een dag ziet. Allemaal met hun eigen verhalen, hun behoeften, verlangens en teleurstellingen. De tweede in de reeks die over zijn ervaringen vertelt is Frank.

 

"Hoe kun je nu teleurgesteld zijn in de liefde?"

 

 

"Ik heb niet veel geluk gekend in de liefde." Frank (27) kent de grote liefde niet. Zijn ervaringen zijn allesbehalve rooskleurig. Het overkwam hem, zoals die ene profiteur die hem veel geld kostte. Een andere keer maakte hij zelf een keuze: "Ik dacht: laat die intimiteit maar zitten en ik heb gewoon met iemand afgesproken. Een paar dagen nadat ik volwassen was. Hij pikte mij op school op en toen hebben we seks gehad. Toen wist ik wat het was."

 

Door Dominique Verschuren

 

Frank: "Sommige mensen zeggen: ik ben teleurgesteld in de liefde. Hoe kun je nu teleurgesteld zijn in de liefde?! Liefde is iets dat is. Je kunt teleurgesteld zijn in mensen, maar toch niet in de liefde. Als iemand liefde voor jou koestert kun je daar misschien niet ontvankelijk voor zijn, omdat je het niet ziet zitten of omdat je er niet klaar voor bent. Liefde is een abstract idee, maar in mijn belevingswereld is liefde iets heel zuiver en compleet belangeloos. Als iemand dat zegt 'Ik ben teleurgesteld in de liefde' dan vind ik dat mensen zich verkeerd uitdrukken. Je bent teleurgesteld in een persoon of in een situatie, maar niet in de liefde."

 

Moeder

 

"Ik denk niet dat er veel mensen zijn die graag sterven. Mensen zijn graag, mensen leven graag. Als je ziet hoe ver wij gaan om mensen in leven te houden, dan wordt wel duidelijk hoeveel waarde wij hechten aan het leven. Mensen die niet graag leven vind ik dwazen. Omdat zij de waarde van het leven niet inzien. Die waarde is liefhebben, de wereld om je heen ontdekken. Weten dat je nooit de waarheid zult doorgronden, omdat de waarheid een abstract begrip is. Het leven geleefd te hebben is waardevol. Onze cultuur is doordrongen van een angst voor de dood. Het zou veel erger zijn als je oud bent en je komt tot de conclusie dat je je leven hebt gesleten aan onbenulligheden. Natuurlijk ben ik daar bang voor. Als je ouders sterven hoop je toch dat je je ouders door en door kent, dat alles is uitgesproken. Ik denk dat er een heleboel zaken tussen mij en mijn ouders nog niet zijn uitgesproken. Vaak weten de mensen met wie je een moeilijke relatie hebt het meeste van je, ze zijn heel gelijkaardig aan jou of worstelen met dezelfde problemen.

Qua karakter lijk ik op mijn moeder: zenuwachtig, koppig en met een vechtlust. Mijn moeder was bezorgd, affectief. Mijn moeder voelde zich ook schuldig, omdat ze ziek werd. Kanker. Ik was een jaar of tien. Ze werd zich er heel erg van bewust dat de kinderen snel zelfstandig moesten worden of dat ze moesten beseffen dat ze snel geen moeder meer zouden hebben. Ze heeft vaak het idee gehad dat ze afwezig was in de opvoeding. Mijn ouders zijn markthandelaren. Dat heb ik nooit zo ervaren. Voor mijn gevoel is ze er altijd geweest."

 

Een verlangen, maar geen spijt

 

"Ik werd veel gepest op school. Kinderen kijken altijd naar uiterlijk. Ik heb ooit een verjaardagsfuif willen geven maar niemand kwam opdagen. Ik had daar zo de pest in. Op het middelbaar kreeg ik een hekel aan iedereen. Ik was heel cynisch en bitter. Ik begon tegen iedereen in te gaan. Als iedereen mening a had nam ik stelling b in. Zelfs als ik niet achter mening b stond. Zo'n puber was ik. Misschien haatte ik mezelf. Ik zat zeker niet goed in mijn vel. Ik had toen een relatie met L., het enige meisje met wie ik ooit een relatie heb gehad. Ik dacht dat ik verliefd was, maar verliefdheid was het niet. Het was meer de wil om te weten hoe het was om een liefje te hebben.

Toen ik bij L. in de klas zat moest ik altijd naar een jongen kijken, S. Hij hield me heel erg bezig. Op een gegeven moment besef je dat dat niet de manier is waarop heterojongens geïnteresseerd zijn in andere jongens. S. woonde in een ander deel van de stad. Op een gegeven moment fietste hij aan de andere kant van de school, maar ik wilde hem toch zien. Dus ik fietste gewoon van op een afstand mee en met een omweg fietste ik daarna naar huis, zodat ik wat langer naar hem kon kijken. Op internet zat ik in die tijd ook porno te bekijken. Aanvankelijk heteroporno. Maar ik betrapte mij er op dat ik bij het bekijken veel meer aandacht had voor de man in het stuk en zo ben ik geruisloos overgegaan op homoporno. Op een gegeven moment kon ik het niet meer houden en wilde ik het zeggen aan die jongen dat ik verliefd op hem was. Toen heb ik hem een liefdesbrief geschreven. Ik heb een tijd gewacht, maar er kwam geen reactie. Ik wilde niet meer wachten, ik heb hem gebeld. Toen vroeg ik: 'Heb je mijn brief ontvangen?' 'Ja, maar ik wil er niet van weten, ik ben niet geïnteresseerd.' Toen ben ik in de achtertuin gaan wandelen, heb ik het tuinhuis half afgeschilferd en liggen janken. Dat was het dan. The blues, het liefdesverdriet van een kind.

Je hebt kalverliefde, die gaat over en een paar jaar later herinner je je de persoon niet meer op wie je verliefd was. Maar je hebt ook mensen zoals S. Die onthoud je wel, omdat je er toch behoorlijk lang verliefd op bent geweest. Verlangen naar de naïviteit en onschuld die je toen had en die nu verloren is gegaan. Het is een verlangen, maar het is geen spijt. Iedereen moet zijn naïviteit verliezen, het is de natuurlijke gang van zaken. Dus het is niet met spijt dat ik terugkijk naar die naïeve periode. Het doet geen pijn meer. Je kijkt er milder op terug. Maar een verlangen is gebleven."

 

Gezond wantrouwen

 

"Vier jaar geleden liep een profiteur mijn leven binnen. Dat heeft drie maanden geduurd, maar het heeft levensgrote consequenties gehad. Ik zag hem eerst niet als een crimineel. Hij was affectief, hij toonde veel aandacht voor mij. Dat is typisch voor die profiteurs. Ze tonen heel veel aandacht, dat is voor hun een investering om nadien van je te profiteren. Een manier om je los te krijgen. Hij zag al snel dat ik een groot empathisch vermogen had. Toen begon hij zielig te doen en om geld te vragen. En ik gaf hem dat gewoon.

Maar ik kreeg het wel heel benauwd. Zou ik daar op in gaan? Ik was zo koppig, want mijn ouders hadden al gevraagd: 'Hij profiteert toch niet van jou?' Ik weigerde erin te geloven dat hij een profiteur was, ik wilde er alles aan doen om het laten slagen. Ik was gefrustreerd omdat mijn neven en nichten allemaal relaties hadden die langer duurden. Iedere kerst kreeg ik de vraag: 'Wanneer kom jij met een vriend af?' Ik was dat kotsbeu. Ik zag ook wel dat er dingen niet klopten in dat verhaal, maar ik bande dat uit. Ik wilde mijn ouders ongelijk geven, terwijl ze toch overduidelijk aanvoelde dat het niet goed zat. Ik wilde het per sé doen slagen. Als ik daarvoor het geld moest geven, dan deed ik dat maar. Dat was de overweging.

Toen ik opbiechtte hoeveel geld ik had gegeven aan die man, toen hebben mijn ouders mij ermee geconfronteerd. Iemand die van je houdt, vraagt geen geld van je. Ik voelde me enorm schuldig. Want dat was het geld dat mijn ouders jarenlang opzij hebben gezet voor mij. Het geld dat ik zomaar had verspild aan iemand. Het ging om meer dan een half jaarloon.

Zoiets laat natuurlijk wel iets achter. Je wordt er gezond wantrouwig van. Je wacht toch een beetje af, je gaat pas later waarde hechten aan de woorden die die persoon zegt. Komen zijn daden overeen met zijn woorden? Dan kun je een betere inschatting maken of een persoon betrouwbaar is of niet. Zelfs als je verliefd bent kun je gezond wantrouwig zijn in de eerste weken, maanden."

 

Ongelofelijk vervreemd van jezelf

 

Ik heb niet veel geluk gekend in de liefde. In die zin dat er heel veel liefdeservaringen zijn die anderen hebben gekend waar ik niet over mee kan praten. Bijvoorbeeld een jeugdliefde, als puber samen de eerste onschuldige seksuele ervaringen ontdekken. Bij mij is dat vrij ruw gegaan. Op een bepaald moment wilde ik het weten. Ik dacht: laat die intimiteit maar zitten, ik wilde weten hoe het was om seks te hebben en ik heb gewoon met iemand afgesproken. Een paar dagen nadat ik volwassen was. Hij pikte mij op school op en toen hebben we seks gehad en toen wist ik wat het was. Op het moment zelf was het wel aangenaam, maar van zodra dat je bevredigd bent en je gaat weg, dan ben je ongelofelijk vervreemd van jezelf en van die andere persoon.

"De grote liefde heb ik nog niet gekend in mijn leven. Ik wil er wel in geloven. Ik denk dat ik de grote liefde nooit ben tegengekomen omdat ik er lange tijd niet klaar voor was. Omdat ik niet klaar was voor mezelf. En nu dat ik opnieuw beste vrienden ben met mezelf en er wel klaar voor ben, steken altijd praktische zaken de kop op. Die hebben vaak met vertrouwen te maken. Faalangst. Ik ben klaar met mezelf, maar ik heb wel faalangst.

De grote liefde is iemand waar je je heel verbonden mee voelt. Zelfs als die persoon uit je leven verdwijnt dan blijft dat gevoel van verbondenheid over. Ik denk dat een grote liefde ook veel te maken heeft met de mogelijkheid om intiem te zijn. De persoon met wie je intiemer kunt zijn dan met de rest van de personen die er rond lopen, dat is voor mij de grote liefde. Die intimiteit is ook mentaal. Dat is alles wat je normaal niet prijsgeeft aan eender wie. Als je dat toch kunt prijsgeven aan die ene persoon, dan is dat voor mij een groot teken van intimiteit."