Trudy is een beetje familie in het ziekenhuis

Trudy Havermans is psychologe. Zij begeleidt mucopatiënten, van 0 tot… de oudste is momenteel 74 jaar. Dat doet ze in het Gasthuisberg in Leuven waar 300 patiënten haar kennen. Ze vertelt over haar ervaringen.

 

Door Dominique Verschuren

 

Havermans: “Eerst help ik de ouders. Ze hadden dromen voor hun kind en voor hun gezin. Die verdwijnen als het pasgeboren kind muco heeft. Ouders gaan langzaam leren nieuwe dromen te maken. Als het kind ouder is ben ik vooral met hem of haar bezig. Ze worden zich bewust dat ze anders zijn, maar niet op een manier die ze graag willen.”

“Sommige patiënten hebben liever niets met de psycholoog te maken. Ik respecteer dat natuurlijk, dan neemt iemand anders van het team dat over. Stoere mannen praten liever niet. Toch krijg je soms na jaren een telefoontje: ‘Ik moet met u babbelen.’ Het mooie van mijn job is: ik wacht rustig af, ik heb alle tijd.”

“Ik heb niet de hele dag zware gesprekken. Vaak praat ik met de patiënten over koetjes en kalfjes. Hoe is het met de hond, wat ga je als eerste doen als je straks uit ziekenhuis bent? We hebben ook heel veel plezier. Mensen blij maken. Een patiënt zei ooit: “Jij bent mijn familie in het ziekenhuis.” Dat vond ik een hele mooie omschrijving.”

“Soms neem je je werk mee naar huis. De patiënten geven mij een stukje ingang in hun leven. Dat het is een hele eer. Soms kan het te ver gaan. Je droomt 's nachts over je patiënten. Vooral als iemand dezelfde leeftijd heeft als je kinderen, dan komt het heel dichtbij. Je hebt je collega’s dan hard nodig.”

“Als je iemand in je omgeving verliest is het heel belangrijk dat je als jongeren daarover kan praten. Niet perse letterlijk praten, soms gewoon bij elkaar zijn. Een kopje koffie drinken. Echt een moment van samenzijn. Als vrienden kun je een map met persoonlijke boodschappen maken en aan de nabestaanden geven. Symbolieken zijn erg belangrijk. Er zijn geen regels rond rouwen. Huilen mag, maar intens stil zijn is ook prima…”

 

 

 

Dokter Dupont: "Ik ga niet naar de begrafenissen van mijn patiënten"

Lieven Dupont is arts in het Gasthuisberg in Leuven. Zijn grootste uitdaging is om mucopatiënten langer te laten leven en hun levenskwaliteit fel te verbeteren.

Door Dominique Verschuren

Dupon: “De diagnose muco krijgen tijdens je puberteit is niet sexy. Iemand van 19 ziet er uit als iemand van 13. Dat heeft effect op je zelfbeeld. Ook heb je op die leeftijd de drang om je horizon te verkennen en dat lukt moeilijk met de dagelijkse therapie. Daarom beginnen we met een adolescentenkliniek. Mucopatiënten van 24 jaar praten met patiënten van 12.”

“Van mijn patiënten weet ik niet alleen welke medicatie ze krijgen, maar ook welke hobby’s ze hebben. En wat hun goede en slechte kanten zijn. Om ze zo goed mogelijk te behandelen ga ik al hun gewoonten na. Dat kan helpen om de ziekte beter in beeld krijgen en ze gezonder te maken dan ze nu zijn. Nadeel is dat je de patiënt door en door kent. Sommige patiënten voelen zich dan betrapt.”

“Het komt voor dat ik 's nachts wakker ligt. Wakker van situaties waarbij je de persoon jaren kent en opvolgt en toch moet je de handdoek in de ring gooien. Wat kun je nog doen? Dat neem je onvermijdelijk mee naar huis.”

“Patiënten die sterven zie ik als een falen. Niet alleen persoonlijk, maar ook medisch. Als je zegt: ‘Tja, dit is de stand van zaken, we konden niet beter’, dan ga je ook niet zoeken naar nieuwe behandelingen. Iedereen in zijn eigen discipline wilt een stap hoger en verder. Een professionele sporter wil ook steeds beter worden.”

“Ik ga niet naar de begrafenissen van mijn patiënten. Ik vind begrafenissen in het algemeen emotioneel heel moeilijk. En specifiek mensen die ik ken. Ik ben daar geen held in. Ik heb mezelf al vaak het verwijt gemaakt: waarom ga ik er niet naartoe? Omdat ik het er zelf emotioneel heel moeilijk mee heb, is het beter om het niet te doen.”

The King of Plastic Surgery kruipt in de huid van zijn held

“Michael Jackson is de belangrijkste persoon in mijn leven.”

Hoe groot is je liefde voor iemand als je zelfs je gezicht laat veranderen om op je held te lijken? Blijft er dan nog ruimte over voor jezelf? Een openhartig gesprek met ’s werelds beste Jackson-impersonator: Emmanuel De Reyghere (37). Over de naïeviteit van Michael, stervende bejaarden en jaloezie.

Door Dominique Verschuren

Op 25-jarige leeftijd ging Emmanuel De Reyghere voor de eerste keer onder het mes. Vijf jaar en vijftigduizend euro later was hij Michael Jackson. “Ik trad toen al als hem op. Dat was in de tijd dat karaoke opkwam. Ik zong vooral de rustige liedjes, zoals Human Nature. Ik had er toevallig de goede stem voor. Vervolgens ging ik me ernaar kleden. Ik zette een pruik op, een bril, blinkende schoentjes, witte sokken… Ik heb die twee zaken uiteindelijk gecombineerd. Zo is mijn Michael Jackson-act ontstaan.”

The King of Plastic Surgery

Vrijdagavond in Zuienkerke, West-Vlaanderen. Eén huis is fel verlicht in een verder donkere straat. Het huis heet Mystery. Het MJ-logo dat prijkt op de hoes van Jacksons cd History (1995) kenmerkt de bescheiden villa in een klein dorpje op een paar kilometer van de kust. Binnen komen de initialen overal terug: op de ruiten, de kasten, de ijskast… Emmanuel de Reyghere draagt witte Michael Jackson-sokjes en typische schoenen. Zijn haar is opgestoken in een staartje. Een baard van enige dagen lijkt niet helemaal op het gladde uiterlijk van Wacko Jacko. Maar de stoppels hebben een functie: “Dan herkennen de mensen me doordeweeks minder goed.”

De wenkbrauwen van De Reyghere hebben na de plastische chirurgie plaats moeten maken voor twee getatoeëerde streepjes. Dat is een kleine ingreep vergeleken met de totale transformatie die geleid heeft tot een ronder en voller gezicht. Liefst negen pijnlijke operaties heeft hij moeten ondergaan om zich te laten omtoveren tot de dubbelganger van de dode legende. Om nog maar te zwijgen van de haartransplantatie. The King of Plastic Surgery, zoals hij in een reportage voor de Amerikaanse televisie werd genoemd, vertelt hoe hij als tiener gebukt ging onder beledigingen over zijn ‘regenbakkes’. “Ik werd uitgelachen op school. Die kin stond naar voren. Daar wilde ik absoluut iets aan doen. Als het dan toch geopereerd moet worden, geef me dan maar de structuur van Michaels gezicht.”

Als het over plastische chirurgie gaat, zegt hij te kunnen spreken over kennis van zaken. “Elke operatie die ik onderging, heb ik tijdens mijn stages als verpleger bij iemand anders gezien. Plastische chirurgie is er voor iedereen. Je kan er zover in gaan als je zelf wilt. Zolang een bepaald orgaan of lichaamsdeel maar goed blijft functioneren.” Voor de Reyghere ligt het eindpunt bij zijn neus. “Als ik die verder wil laten opereren, kan ik misschien niet meer ademen.”

Vandaag Michael Jackson, morgen Brad Pitt

Meer dan veertig miljoen exemplaren verkocht Michael Jackson van zijn elpee/cd Thriller (1982). Met deze klapper groeide hij uit tot een superster die de popmuziek buiten Elvis en The Beatles niet eerder had gekend. Hij werd nog geheimzinniger doordat hij vrijwel nooit interviews gaf. De Reyghere noemt de King of Pop naïef door zich zo op te sluiten in zijn eigen droomwereld: “Meer dan veertig jaar leefde hij in een onwerkelijke wereld, een showbizzwereld, waarin je nooit iets tekort komt. Hij heeft nooit geweten wat het is om geen geld te hebben. Hij was wereldvreemd, met die dieren en dat pretpark. Voor de maatschappij komt dat over als weird. Hij deed nauwelijks interviews en dan beginnen journalisten zelf van alles te fantaseren. Zijn succes wekte de jaloersheid van de maatschappij op.”

Ondanks deze kritische kanttekening kan iemand die zich vrijwillig laat verbouwen tot Michael Jackson niet anders dan een onvoorwaardelijke liefde koesteren voor zijn grote held. De Reyghere laat daarover geen enkel misverstand bestaan. “Iemand kan gewoon fan zijn. Normaal gezien hoe ouder je word hoe meer dat afneemt. Je krijgt een relatie, een gezin. Er zijn dingen die belangrijker worden in je leven. Bij mij gebeurt het omgekeerde: hoe ouder ik word hoe meer ik gefascineerd raak door hem. Op dit ogenblik is Michael Jackson de belangrijkste persoon in mijn leven. Hij is de kern.”

Maar zelfs deze aanbidding kent zijn grenzen. De Reyghere bestrijdt dat hij zijn identiteit heeft ingewisseld voor die van de Amerikaan. “Het innerlijke is heel wat belangrijker dan de buitenkant. Het sociaal voelende en het vrijgevende dat Michael had, heb ik ook. Hij is een doel in mijn leven maar altijd met behoud van mijn eigen persoonlijkheid. Dat zit van binnen. Dat is mijn karakter, mijn sociaal leven. Uiterlijk is maar uiterlijk. Als ik morgen Brad Pitt wil zijn, dan ga ik naar de plastische chirurg en neem de structuur van Brad Pitt aan.”

Palliatieve zorg is ook entertainment

Enthousiast stelt De Reyghere voor om een soundmix-demonstratie te geven in zijn studio. Via de trap met showlichten gaan we naar boven. Hij opent eerst de badkamer. Een luxueuze jacuzzi staat in het midden van de ruimte met strakke zwart-wit-tegels. Precies zoals in de badkamer van Jacksons Parijse hotelsuite. Met de volumeknop op maximum laat hij in de kamer ernaast zijn repertoire van een gemiddeld optreden horen. Jam, Wanna Be Startin’ Something, They Don’t Car About Us, Scream, Beat It, Thriller, Billie Jean… Af en toe kan hij het niet nalaten een paar danspassen ten beste te geven.

Dit leven in de spotlights staat in schril contrast met zijn dagelijkse baan als palliatief verzorger. De Reyghere begeleidt bejaarden die op hun sterfbed liggen. ”De palliatieve zorg is mijn job, maar zit ook in mijn hart. Ik krijg er net zoveel waardering voor als voor mijn optredens. Ik zou héél, héél moeilijk kunnen kiezen tussen die twee werelden. Palliatieve zorg is ook voor een deel entertainment. Je moet die mensen helpen in de laatste fase van hun leven.”

Het is de andere kant van de medaille die zijn omgeving niet altijd ziet of wil zien. “Je hebt altijd te maken met jaloersheid. Ze zien dat je in een mooi huis woont, dat je in een mooie wagen rijdt. Wat denken ze dan? Ah, rijkeluiszoontje. Maar dat ik ’s morgens om zes uur opsta en die mensen hun medische zorg toedien, spuiten geef, insuline, wondverzorging… Tot ’s avonds tien uur. Dat ziet niemand. Vroeger werd ik uitgescholden, omdat ik er lelijk uitzag. Nu is er de jaloezie van de maatschappij omdat ik succes heb. Omdat ik populair ben en veel in de media kom. Dan is er de reactie: rijkeluiszoontje of dikke nek.”

En zo lijkt de Belgische look-a-like nog méér op zijn grote held dan je al aan de buitenkant kan zien. “Ik ben ook een excentriekeling, ik loop naast de grijze massa. Ik krijg dezelfde reacties als Michael, maar dan op kleine schaal.” Toch ziet hij een verschil tussen hem en zijn kwetsbare voorbeeld. “Je wordt harder ten opzichte van de maatschappij. Mensen doen niet meer met me wat ze willen. Ik ben ook niet meer zo naïef. Je vertrouwt heel weinig mensen. Er zit een groot verschil tussen hem en mij. De echte Michael Jackson was veel naïever. Het grote verschil is dat ik vroeger die gewone wereld heb meegemaakt en dat ik nu deels in een andere wereld zit. Daardoor ben ik meer gesterkt ten opzichte van de samenleving. En dat heeft Michael Jackson nooit gehad, hij heeft nooit anders gekend dan die sprookjeswereld.”